به گزارش روابط عمومی معاونت بین‌الملل، این نشست پنجشنبه 6 خرداد 1400 با هدف بررسی رشته‌های پیشنهادی همگرا، بحث و تبادل‌نظر پیرامون اجرای دوره‌های مشترک کنسرسیوم به میزبانی دانشگاه علوم پزشکی تهران و در سالن دارالفنون ستاد مرکزی برپا شد.
همکاری میان دانشگاه‌های برتر ایرانی، تمرینی برای تعاملات علمی در سطح بین‌المللی است
در آغاز، دکتر رامین کردی، معاون بین‌الملل دانشگاه با اشاره به اینکه در بحث‌های بین‌الملل دانشگاه علوم پزشکی تهران، یکی از سیاست‌هایی اصلی همکاری با مراکز علمی و دانشگاهی خارج از کشور در ابعاد مختلف چون اجرای پروژه‌های مشترک آموزشی و پژوهشی است، اظهار داشت: در این مسیر لزوم تمرین چنین تعاملاتی در داخل کشور احساس می‌شد که با شکل‌گیری کنسرسیوم پنج دانشگاه برتر ایرانی، فعالیت‌ها به سمت‌وسوی جدیدی کشیده شد.
وی با تأکید بر اینکه بدون شک مدل‌های ذهنی و فکری متفاوت دانشگاهها برای همگی ما بسیار آموزنده بوده است، گفت: مباحثی چون قوانین و مقررات موجود و رقابت‌های داخلی نشان از موانعی در مسیر همکاری‌های مشترک داشت که خوشبختانه با همفکری انجام شده به کمترین میزان رسید.
معاون بین‌الملل دانشگاه تصریح کرد: همگی باید بپذیریم که تا زمانی که نتوانیم با یکدیگر کار کنیم و همکاری مشترکی را جلو ببریم، به طور حتم با دیگر کشورها هم نمی‌توانیم به نتایج و دستاورد مشترکی دست یابیم.
دکتر کردی با قدردانی از تلاش‌های دکتر نکوفر، دبیر کنسرسیوم پنج دانشگاه برتر ایرانی برای پیگیری تعاملات میان این مجموعه‌ها و رسیدن به نقاط جدیدی از همکاری‌ها، اظهار امیدواری کرد که در کمترین زمان ممکن هریک از دانشگاهها حداقل یک رشته را با دیگر مجموعه‌های عضو تعریف تا قدم مؤثری در ارتباطات این مراکز علمی برداشته شود.
سپس دکتر محمدحسین نکوفر، مدیر روابط بین‌الملل دانشگاه به تاریخچه تشکیل کنسرسیوم پنج دانشگاه برتر ایرانی اشاره کرد و بیان داشت: بیش از پنج سال پیش دانشگاه‌های علوم پزشکی تهران، علوم پزشکی ایران، صنعتی شریف، صنعتی امیرکبیر و تهران از سوی دانشگاه سانتیاگو د کمپوستلا اسپانیا برای مشارکت در پروژه اراسموس اتحادیه اروپا انتخاب شدند و نمایندگان این مجموعه‌ها برای تشکیل کنسرسیوم پنج دانشگاه برتر ایرانی با رویکرد همکاری‌های مشترک بین‌المللی به اتفاق‌نظر رسیدند.
وی افزود: به دنبال پیشنهاد معاونان بین‌الملل و اتفاق‌نظر با روسای وقت دانشگاهها در سال 95، تفاهم‌نامه‌ای امضاء و کنسرسیوم پنج دانشگاه برتر ایرانی به صورت رسمی تشکیل شد.
مدیر روابط بین‌الملل دانشگاه امضاء این تفاهم‌نامه را یکی از بزرگ‌ترین اتفاقات در همکاری وزارتخانه‌های علوم و بهداشت دانست که زمینه‌ساز همگرایی هر چه بیشتر میان مجموعه‌ها شده و اظهار داشت: توسعه همکاری‌های مشترک ملی و بین‌المللی، استفاده از تسهیلات خوابگاهی دانشگاه‌های همکار به منظور جذب دانشجو و اساتید خارجی و بهره‌مند شدن از امکانات مشترک آموزشی، پژوهشی، آزمایشگاهی، و کتابخانه‌ای طرفین از جمله مباحث مورد توافق طی این تفاهم‌نامه بود.
دکتر نکوفر به برگزاری جلسات منظم معاونان بین‌الملل دانشگاه‌هایی عضو کنسرسیوم طی پنج سال گذشته اشاره کرد و بیان داشت: مشارکت در برنامه‌های بین‌المللی داخلی و حضور پررنگ در رویدادهای خارج از کشور، مهم‌ترین دستاوردهای این همکاری‌ها بوده است.
وی با اشاره به اجماع دانشگاه‌های عضو کنسرسیوم برای ورود به مقوله بازاریابی (Marketing) طی آخرین نشست مشترک، تصریح کرد: بر همین اساس پروپوزال و نقشه راهی برای برگزاری دوره‌های مشترک کنسرسیوم پنج دانشگاه برتر ایرانی آماده و مقرر شد به منظور نهایی سازی مورد بحث و بررسی قرار گیرد.
مدیر روابط بین‌الملل دانشگاه اضافه کرد: پس از این نشست به عنوان دبیر کنسرسیوم، فرصتی برای دیدار با معاونان آموزشی دانشگاه‌های عضو پیدا کردم که خوشبختانه با انرژی فوق‌العاده همکاران، به سرعت پیش رفتیم و به نتایج مثبتی نیز دست یافتیم.
دکتر نکوفر با بیان اینکه در سطح وزارتخانه‌های علوم و بهداشت نیز با حمایت و دیدگاه‌های مثبت و سازنده‌ای در این باره مواجه شده‌ایم، افزود: کمیسیون‌های همگرایی در سطح وزارت علوم و بهداشت شکل گرفت و آیین‌نامه‌های متعددی برای تسهیل این موضوع تهیه شد.
وی از برگزاری جلسه‌ای با قائم‌مقام وزیر علوم در امور بین‌الملل و نمایندگان دانشگاه‌های عضو خبر داد و خاطرنشان کرد: طی این نشست به توافقاتی برای پیش بردن برنامه در کیش دست یافته‌ایم و تلاش بر شکل‌گیری مراکز مشترک در این جزیره است.
دانشگاه‌های برتر در روند تحولات علمی و فناوری کشور مؤثرند
در ادامه، دکتر حسین سالارآملی، قائم‌مقام وزیر علوم در امور بین‌الملل و رئیس مرکز همکاری‌های علمی بین‌المللی این وزارتخانه نیز شکل‌گیری کنسرسیوم همکاری پنج دانشگاه برتر ایرانی را حرکتی مثبت در فضای دانشگاهی کشور دانست و اظهار داشت: تلاش بر این است که در سطح وزارت علوم از این فعالیت‌ها در چارچوب ظرفیت‌های قانونی حمایت کنیم.
وی خطاب به حاضران در نشست گفت: شما باید به ابزار قدرت خودتان در سطح کشور تسلط داشته باشید و بر این اساس مسیرهای آینده را پیدا کنید پنج دانشگاه نفوذ معنوی زیادی در سطح جامعه دارند و در داخل و خارج از کشور به عنوان مرجع شناخته می‌شوند.
قائم‌مقام وزیر علوم در امور بین‌الملل اضافه کرد: وقتی بحث نخبگان به میان می‌آید نگاه‌ها اغلب متوجه این پنج دانشگاه می‌شود؛ وزن شما ابزار قدرت شما است.
دکتر سالار آملی با بیان اینکه موضوع دیگر نیاز مسئولان به این مجموعه‌هاست، افزود: حتی اگر کسی عمق فعالیت‌های علمی را درک نکند به خاطر اعتبار خود و مجموعه‌اش در کنار این دانشگاهها قرار می‌گیرد.
وی نیروی انسانی بسیار توانمند را دیگر مزیت دانشگاه‌های برتر ایرانی دانست و بیان داشت: بسیاری از وزارتخانه‌های کشور به واسطه نیروی انسانی شما فعالیت می‌کنند پس این سه موضوع کلان را به عنوان ابزار قدرت و توانمندی خودتان مدنظر داشته باشید.
دکتر سالار آملی اظهار داشت: دانشگاهها می‌توانند ضمن اثرگذاری در مجموعه‌های خود از این مرحله عبور کرده و اثرگذاری ملی و تاریخی در روند تحولات علمی و فناوری کشور داشته باشند.
قائم‌مقام وزیر علوم در امور بین‌الملل همچنین پارامترهای اساسی در اثرگذاری ملی و تاریخی بخش‌های دانشگاهی به خصوص ناظر بر روند بین‌الملل را تشریح کرد.
وی در پایان بر جدی گرفتن تغییر الگوواره (Paradigm Shift) به سمت دنیای مجازی و هایبرید تأکید و خاطرنشان کرد: به نظر می رسد اساتید و اعضای هیأت علمی دانشگاهها باید مقوله دسترسی به فضای سایبری و مجازی را در مطالبات خود بیش از پیش مورد توجه قرار دهند.
مسئولیت سیاست‌گذاران علمی، جذب نخبگان و فراهم کردن زمینه رشد آن‌هاست
دکتر سهراب پور، معاون آموزشی دانشگاه نیز ضمن خوشامدگویی به میهمانان جلسه، بر پرهیز از نگاه قیّم مآبانه سیاست‌گذاران دانش بر دانشمندان و دانشگاهیان تأکید کرد و گفت: مسئولیت سیاست‌گذاران علمی، جذب نخبگان و فراهم کردن زمینه رشد و شکوفایی خلاقیت در آن‌هاست. بجای آن که برنامه‌ها ریخته شوند و نخبگان به اجرای سیاستها تشویق شوند، در مرحله برنامه‌ریزی و تعیین سیاستها نیز باید نخبگان دانشگاهی درگیر باشند.
وی گفت: مسئولان و اساتید این پنج دانشگاه همگی اهمیت و ضرورت توسعه آموزش و پژوهش میان‌رشته‌ای را می‌دانند؛ بسیاری از اساتید دانشگاه همین الان درگیر پروژه‌های مهم بین‌رشته‌ای هستند. مسئولان باید از تکرار مواضع کلی گذر کنند و پای در مسیر عملی بگذارند؛ شنوندگان خوبی باشند و چالش‌ها و راه‌حل‌ها را از نخبگان دانشگاهی بشنوند و تلاش خود را معطوف هموار کردن و تسهیل و رفع موانع کنند.
دکتر سهراب پور اضافه کرد: راه‌حل‌های عملی و خلاقانه پیوند میان رشته‌های دانشگاهی نزد دانشگاهیان است و در جلسات پشت درهای بسته در ساختارهای حاکمیتی یافت نمی‌شود.
همگرایی صرفاً محدود به بحث آموزش نیست
پس از آن دکتر محمد جوان، رئیس کمیسیون همگرایی وزارت علوم نیز با بیان اینکه همگرایی نباید اصولا محدود به اجرای رشته‌های جدید و بین‌رشته‌ای باشد، گفت: باید از جزیره ای و منفک شدن رشته‌ها جلوگیری کرده و این اقدامات نباید منجر به محدودیت‌های اعضای هیأت‌علمی شود.
وی اضافه کرد: همگرایی صرفاً محدود به بحث آموزش نیست و در حوزه پژوهش و فناوری نیز باید این مقوله را مورد توجه قرار داد.
رئیس کمیسیون همگرایی وزارت علوم یادآور شد: خوشبختانه در وزارتخانه‌های علوم و بهداشت تلاش‌هایی برای ایجاد زیرساخت‌های لازم و تدوین آیین‌نامه‌های اجرایی برای همگرایی در حال شکل‌گیری است که به عنوان مثال می‌توان به آیین‌نامه‌های عضو هیأت‌علمی وابسته و فرصت مطالعاتی داخل کشور اشاره کرد.
دکتر مهدی رضایت، ئیس رهیافت همگرایی علوم در وزارت بهداشت نیز با تأکید بر اینکه بحث همگرایی دارای سابقه‌ای قابل توجه است، گفت: ترکیبی از صنعت، فناوری و علم و همسویی میان حوزه‌های اصلی، همگرایی را تشکیل می‌دهند.
وی بیان داشت: همگرایی دارای 4 رکن نانو، بایو، آی تی و علوم شناختی است و ما در وزارت بهداشت تلاش می‌کنیم تا در این حوزه ریل‌گذاری‌های لازم را انجام دهیم.
در بخش بعدی این نشست دکتر سید محمدحسین کریمیان، معاون آموزشی دانشگاه صنعتی امیرکبیر، دکتر مهدی مقتدایی، معاون بین‌الملل دانشگاه علوم پزشکی ایران، دکتر اسماعیل حریریان، رئیس پژوهشکده زیست مواد دانشگاه تهران، دکتر عبدالرضا سیم چی، معاون بین‌الملل دانشگاه صنعتی شریف و دکتر حمید قنبری، رئیس دانشکده فناوری‌های نوین پزشکی و دبیر دبیرخانه تحول آموزش در معاونت آموزشی دانشگاه علوم پزشکی تهران به معرفی رشته‌های پیشنهادی مجموعه‌های خود برای برگزاری به صورت مشترک پرداختند.
بر این اساس رشته‌های مهندسی صنایع با گرایش سیستم‌های سلامت، مهندسی پزشکی با گرایش مهندسی توانبخشی، مهندسی پلیمر با گرایش بیو پلیمر، مهندسی مکاترونیک، مهندسی هسته‌ای یا پرتو پزشکی توسط دانشگاه امیرکبیر، رشته‌های رباتیک جراحی، علوم داده‌های بهداشتی، مهندسی سیستم بهداشت، کارآفرینی زیست، فناوری توانبخشی، روانشناسی شناختی، هوش مصنوعی و فلسفه پزشکی توسط دانشگاه علوم پزشکی ایران، رشته‌های مهندسی داروسازی، مهندسی پزشکی، بیوتکنولوژی، مهندسی پزشکی بازساختی، مهندسی پزشکی بیومکانیک، نانوتکنولوژی، فارماسیوتیکس و مهندسی بافت توسط دانشگاه تهران، رشته‌های فن‌آوری‌های همگرا در علوم نانو، مهندسی اعضای بدن، علوم اعصاب و مهندسی مغز و اعصاب، رباتیک پزشکی و بیومکانیک و فیزیک پزشکی توسط دانشگاه صنعتی شریف و رشته مقاطع دکترای تخصصی برنامه آموزشی زیست مواد، دکترای تخصصی برنامه آموزشی نظارت بر تجهیزات پزشکی، دکترای تخصصی برنامه آموزشی علم داده‌ها در پزشکی، دکتری تخصصی برنامه آموزشی نانوفناوری پزشکی توسط دانشگاه علم پزشکی تهران پیشنهاد شد.
در ادامه معاونان بین‌الملل و آموزشی دانشگاه‌های عضو کنسرسیوم ، پیشنهادات و نقطه نظرات خود را مطرح کردند.
تفاهم‌نامه همکاری پنج دانشگاه ایرانی به زودی تمدید می‌شود
دکتر نکوفر، مدیر روابط بین‌الملل دانشگاه در جمع‌بندی دیدگاه‌ها و تصمیمات اتخاذ شده، گفت: طرح رشته‌های همگرا از سوی دانشگاه‌های عضو کنسرسیوم، نشان از علاقه‌مندی آن‌ها به اجرای این سطح از همکاری‌ها است.
وی با بیان اینکه طبق تصمیم اعضاء پس از پیشنهاد رشته‌ها به دبیرخانه کنسرسیوم پنج دانشگاه ایرانی، فراخوانی اعلام و جلسه تخصصی برای هر رشته مستقلاً برگزار خواهد شد، گفت: تمامی اساتید علاقه‌مند می‌توانند در دپارتمان مجازی بین دانشگاهی وارد شده و پیشنهادات و میزان همکاری‌شان را اعلام کنند.
مدیر روابط بین‌الملل دانشگاه افزود: دانشگاه پیشنهاد دهنده به عنوان هسته اصلی تعیین و وزارتخانه‌ها نیز همکاری اساتید و اعضای هیأت‌علمی را برای ارائه رشته تسهیل خواهند کرد.
دکتر نکوفر با تأکید بر اینکه برنامه موردنظر از پایین به بالا و با همکاری در سطح اساتید دانشگاهها دنبال می‌شود، تصریح کرد: قرار نیست سیاست‌گذاران و مجریان برنامه‌ای را ارائه دهند و اعضای هیأت‌علمی تنها اجراکننده باشند بلکه وظیفه دانشگاهها و دبیرخانه کنسرسیوم تسهیل شرایط و حمایت از برنامه پیش رو خواهد بود
وی ادامه داد: در مرحله بعد دبیرخانه، اعتباربخشی رشته را پیگیری خواهد کرد تا در نهایت امکان جذب دانشجوی ایرانی و بین‌الملل فراهم شود.
مدیر روابط بین‌الملل دانشگاه از تصمیم دانشگاه‌های عضو کنسرسیوم برای ارائه 50 درصد از دروس رشته‌ها همگرا توسط دانشگاه هسته (Core) خبر داد و افزود: دیگر دانشگاهها نیز تدریس مابقی دوره را برعهده خواهند داشت و این شانس برای دانشجو وجود دارد که در دانشگاه‌های مختلف علم‌آموزی کند.
دکتر نکوفر با بیان اینکه بسیاری از همکاری‌ها از پژوهش آغاز و همکاری‌های تحقیقاتی میان اساتید دانشگاهها منجر به حرکتی آموزشی خواهد شد، گفت: خوشبختانه نمونه‌ای از این سطح از همکاری‌ها میان دانشگاه‌های عضو وجود دارد که سبقه ای موفق برای تعاملات آتی خواهد بود.
وی در پایان از تمدید تفاهم‌نامه همکاری پنج دانشگاه برتر ایرانی، با حضور روسای دانشگاهها طی یک تا دو ماه آینده خبر داد.
توضیح اینکه روسای دانشکده های زیرمجموعه دانشگاه های عضو کنسرسیوم که از رشته های همگرا برای همکاری مشترک برخوردار هستند نیز در این نشست حضور داشتند.
اخبار مرتبط
خبرنگار: مهناز وحیدی
عکاس: وحید مزاجردی